Yolanda López: «A miña escritura é moi visual, dalgún xeito pinto poesía, e iso xa mo teñen dito»

- Tivo unha experiencia na Sala Granell para presentar o seu último libro e dende os 10 aos 18 anos foi á escola de Artes e Oficios de Ourense. ¿Que hai de pintura na súa poesía?

- Poesía e cadros están relacionados. Por exemplo, Blake, o poeta romántico inglés, cos seus debuxos de evocación dos soños. Cada persoa ten un estilo, penso que a miña escritura é moi visual, dalgunha maneira pinto poesía. Xa mo teñen dito. Pinto no meu tempo libre, pero non fago exposicións.

- «Obertura sen heroe é unha viaxe de compromiso e denuncia pola manipulación, as guerras, a hipocresía, as agresións ás mulleres. Mais é tamén unha viaxe polo amor», di Marilar Aleixandre.

- A última parte de «Obertura» está un pouco máis relacionada con libros anteriores, aínda que na súa maior parte é moito máis social. É unha obra comprometida, pero tamén coidada. Nela traballei anos. Necesítase máis conciencia social na poesía. Non podemos cambiar o mundo, pero polo menos podemos facer pensar.

- ¿Falta compromiso no escritor galego?

- Parece que un novo impulso social está xermolando nos máis novos. A xeración da década dos noventa centrouse en aspectos coma a identidade persoal. Os máis novos parece que chegan cun discurso potente.

- Unha das súas primeiras obras, o poemario «Verdugos impolutos», non ten esa compoñente social tan marcada. ¿Por que?

- É un canto reflexivo á imaxinación e á reelaboración mitolóxica e máxica, unha especie de reinterpretación de mitos nunha publicación limitada e portada baseada nun dos meus debuxos. Tamén introduzo diálogos entre o ego poético e deuses clásicos como Leda; a Tristán e Isolda; personaxes cinematográficos (os protagonistas de «Los amantes del Círculo Polar»); a Venus negra, de Dalí; o conde Drácula e Mina Harker, Baudelaire... Pecha o libro unha especie de conxuro. Neste libro apostei -e aposto- pola fantasía, a recreación e a imaxinación, porque non abondan na poesía galega.

- Adicou a súa tesiña a unha autora norteamericana, Eudora Welty, non demasiado coñecida. ¿Qué atopou nela?

- Foi unha escritora moi coñecida nos anos corenta, cincuenta e sesenta, que incluso chegou a gañar un Pulitzer antes de morrer no 2000. Welty escribiu boa novela e relatos curtos. Estivo moi influenciada pola literatura europea e hispanoamericana, sobre todo por García Márquez e Faulkner. Ten un libro precioso, «The Golden Apples». Traballou a fotografía, e tamén deixou algo de ensaio. Os seus textos trataban moito o tema da identidade familiar e a ruptura co norte. Máis unha profunda ironía negra que podería compararse a dos nosos Pedraio ou Risco...

- Colabora nun volume de homenaxe a Uxío Novoneyra e nunha achega colectiva de apoio á ONG «Implicados no Desenvolvemento». Está a verquer os sonetos de Shakespeare e...

- Tamén participo nunha antoloxía de Alexandre Nerium, con poetas e poemas de todo o mundo nos que aparecen o termo Fisterra, Finisterrae, o fin da terra. Tamén preparei unha colaboración manuscrita para febreiro, que Adega fará rotar nunha exposición conxunta sobre o medio ambiente por diferentes cidades galegas.

- ¿De que está ferida a literatura actual?

- A literatura de hoxe está sometida ás leis do mercado. Non está dirixida ao lector activo, senón co obxecto de servir de evasión. Neste mundo capitalista todo vai tan rápido que ninguén quere pensar.

- ¿E os escritores?

- Hai moitos, sobre todo a nivel poesía. Continuamente saen libros, pero nos concursos cada vez hai menos obras. A nivel calidade, sen querer ser prepotente, vexo que sae moito do prelo que non é poesía, senón «versos de prosa». Véndese calquera cousa.

MIGUEL MUÑIZ

Yolanda López, en Santiago de Compostela hai só uns días